Er waren mogelijk NSC-leden die dachten dat ze Geert Wilders konden houden aan de afspraken onder de ‘basislijn’ rechtsstaat. Door de gedragsregels te ondertekenen, gaf de PVV officieel blijk van steun voor de voorwaarden van de politieke samenwerking, waarin de rechtsstaat en het internationaal recht centraal staan. Dit werd met vreugde ontvangen door de NSC.
Echter, de basislijn blijkt opnieuw flexibel te zijn. Wilders’ bezoek aan Netanyahu en de illegale Israëlische nederzettingen, zoals de PVV-leider heeft aangekondigd, staat in stark contrast met een van deze afspraken.
Ondanks het ongemak dat deze situatie met zich meebrengt, lijken coalitiegenoten en het kabinet zich hierbij neer te leggen. Het feit dat Wilders lachend op de foto staat met de als verdachte door het Internationaal Strafhof aangemerkte Israëlische premier Netanyahu en een kolonistenleider leidt tot veel onbehagen. Vanavond postte Wilders daar een foto van.
Minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) klonk enkele weken geleden nog scherp tijdens een Kamerdebat, waar hij aanhaalde dat Wilders met zijn bezoek aan illegale nederzettingen in strijd handelt met het regeerprogramma. Hij waarschuwde: “Dit staat niet in lijn met de basislijn, en daarom ga ik dit bespreken in het kabinet.”
Echter, een dag later bleek dat het geplande bezoek helemaal niet op de agenda van het kabinet stond. Premier Dick Schoof maakte meteen duidelijk dat Kamerleden hun eigen reisplannen bepalen, en Veldkamp gaf aan dat de PVV-reis geen onderwerp van gesprek zou zijn in het kabinet.
Tijdens een aflevering van Buitenhof benadrukte Veldkamp dat het bezoek aan een kolonistenleider “bepaald niet in lijn is met het regeerprogramma”.
Het is dus duidelijk: het kabinet is niet van plan om hier een groot probleem van te maken. Ook coalitiegenoten houden de kwestie niet hoog op, hoewel ze wel kritisch zijn. VVD-Kamerlid Eric van der Burg vindt dat de PVV-leider het kabinetsbeleid “ondermijnt”: “Wilders mag deze reis maken, maar het is bijzonder onverstandig en toont aan dat hij zich niet verantwoordelijk voelt voor het Nederlandse overheidsbeleid,” verklaarde hij in het programma Sven op 1 op Radio1.
Ook NSC-Kamerlid Isa Kahraman heeft kritiek: “Wilders vertegenwoordigt niet de regering. Ik moet de rechtsstaatverklaring nog goed bestuderen… Maar ik vind het onhandig en onverstandig, het is olie op het vuur gooien. We zijn immers het gastland van het Internationaal Strafhof en het kabinet zal dat arrestatiebevel van Netanyahu uitvoeren. Dan moet je geen ondermijnende acties ondernemen zoals de PVV nu doet.” Het is mogelijk dat NSC-fractieleider Nicolien van Vroonhoven dit onderwerp nog ter sprake brengt tijdens het wekelijkse coalitieoverleg, maar tegen die tijd zal Wilders al terug zijn uit Israël.